Het Belang van een Sterk Vulnerability Management

Cyberaanvallen worden steeds geavanceerder en richten zich op zwakke plekken in systemen en menselijk gedrag. Het beheren en verminderen van kwetsbaarheden is daarom een must geworden voor organisaties, waarbij regulering en compliance ook een groeiende rol spelen. Grote spelers zoals Tenable, Rapid7 en Qualys bieden tools om kwetsbaarheden beter te beheersen, en veel bedrijven zien nu het belang van een proactieve security-aanpak.

In deze blogpost bespreken we recente trends binnen vulnerability management, zoals Dynamic Application Security Testing (DAST) en basis web scanning, de verschillen tussen Endpoint Detection and Response (EDR) en Extended Detection and Response (XDR), en hoe je slimme detectieregels kunt maken met YARA. Maar ook de aspecten waar men hierbij rekening moet houden.
Hiermee bieden we een helder overzicht van de stappen die een organisatie kan zetten om een toekomstbestendige beveiligingsstrategie op te bouwen.

Recente Ontwikkelingen binnen Vulnerability Management: Een Diepgaande Kijk op Moderne Detectie en Beveiliging

In de snel veranderende wereld van cybersecurity spelen nieuwe technologieën een cruciale rol in het beschermen van systemen en netwerken. Innovaties zoals Zero Trust Network Access en Identity Protection vervangen de traditionele beveiliging gecentreerd op endpoints, en het bedrijfsnetwerk. Zo was de omgeving te beschouwen als een kasteel, welke werd omringd door een netwerkbeveiligings “gracht”. Echter verplaatsen devices en medewerkers zich tegenwoordig ook tot buiten deze grens van het kantoornetwerk. Zodoende zorgen deze ontwikkelingen voor een fundamentele verschuiving in de aanpak van vulnerability management (VM), waarbij de focus verschuift van traditionele perimeterbeveiliging naar de bescherming van identiteiten en gedetailleerde toegangscontrole​.

Naast deze veranderingen zien we een grotere nadruk op gepersonaliseerde en contextspecifieke beveiligingsregels, wat bedrijven in staat stelt om specifieke dreigingen beter te detecteren en te verhelpen. Tools zoals YARA worden steeds vaker ingezet om detectieregels te ontwikkelen die aansluiten bij de unieke IT-omgevingen van organisaties, waardoor bedreigingen proactief kunnen worden geïdentificeerd voordat ze schade aanrichten​.

In lijn met deze innovaties speelt artificial intelligence (AI) en machine learning (ML) een sleutelrol in het verbeteren van vulnerability management. Deze technologieën helpen bedrijven bij het analyseren van grote hoeveelheden data om kwetsbaarheden sneller te identificeren en te prioriteren, en kunnen zelfs voorspellingen doen over toekomstige kwetsbaarheden. Dit maakt het mogelijk om risico’s efficiënter te beheren en snel in te spelen op nieuwe bedreigingen.

Daarnaast groeit het belang van Collaborative Threat Intelligence Sharing in het moderne landschap van cybersecurity. Organisaties delen steeds vaker dreigingsinformatie met elkaar om beter voorbereid te zijn op gezamenlijke aanvallen en kwetsbaarheden. Dit gedeelde inzicht helpt niet alleen om snel te reageren op opkomende bedreigingen, maar zorgt er ook voor dat bedrijven gezamenlijk beveiligingslekken kunnen identificeren en versterken. Dit soort samenwerking biedt een krachtig middel om proactief te werken tegen de steeds veranderende dreigingslandschappen.

DAST vs. Basis Web Scanning: Dieper dan Oppervlakkige Beveiliging

Dynamic Application Security Testing (DAST) en basis web scanning worden vaak gebruikt om kwetsbaarheden in applicaties op te sporen, maar de benadering verschilt aanzienlijk. Basis web scanning controleert doorgaans op veelvoorkomende kwetsbaarheden, zoals verouderde softwareversies of slechte configuraties. Denk hierbij aan tools zoals Outscan, OWASP ZAP of Nessus.

DAST daarentegen voert tests uit tijdens runtime, waardoor het diepere problemen kan identificeren die tijdens het gebruik van de applicatie ontstaan. DAST kan onder andere cross-site scripting (XSS) of SQL-injecties detecteren, waarbij de dynamische interactie met de applicatie essentieel is voor het vinden van kwetsbaarheden die niet via een simpele scan zichtbaar zijn. Alle eerder genoemde marktleiders bieden hier oplossingen voor aan, met als keerzijde dat DAST oplossingen vaak aanzienlijk duurder zijn dan basis web scanning.

Bron: Informatie afkomstig van de volgende bezochte talk: Gauging Your Risks with Vulnerability Management: Leveraging Dynamic Application Security Testing (DAST) (Matthew Sciberras, VP of IT & InfoSec – CISO – Invicti Security)

EDR vs. XDR: Het Verschil in Detectie en Reikwijdte

Endpoint Detection and Response (EDR) en Extended Detection and Response (XDR) zijn populaire technologieën binnen cybersecurity, maar met een verschillend bereik. EDR focust zich op endpoint-specifieke detectie, zoals verdachte activiteiten op werkstations en mobiele apparaten. XDR gaat een stap verder door data van verschillende bronnen, zoals netwerken, e-mail en applicaties, te combineren en te correleren. Met XDR kunnen beveiligingsteams zoals een SOC de aanvallers beter volgen, vooral in omgevingen waar aanvallen zich over meerdere systemen uitstrekken en traditionele endpoint tools deze samenhang vaak missen. Een voorbeeld hiervan is Microsoft Defender. Microsoft Defender for Endpoint is voornamelijk een EDR oplossing, maar bevat ook functies die typisch zijn voor XDR. Het biedt endpoint monitoring en responsmogelijkheden, en wanneer het wordt geïntegreerd met andere Microsoft-beveiligingsoplossingen zoals Defender for Cloud, breidt het zijn dekking uit naar dreigingsdetectie over meerdere beveiligingslagen, waardoor het meer naar de bredere XDR-benadering neigt.

Bron: Informatie afkomstig van de volgende bezochte talk: Cyber Threat Intelligence that Fits like a Glove: Personalizing your EDR Detection Rules (Benoit Maizi, Threat Intelligence and Detection Engineer – Harfanglab)

Gepersonaliseerde Detectieregels met YARA: Slimme en Gerichte Beveiliging

YARA is een alleenstaande opensource tool die krachtige mogelijkheden biedt voor het opstellen van aangepaste detectieregels die specifiek gericht zijn op de infrastructuur van een organisatie. Met YARA kunnen beveiligingsteams zoals het SOC verschillende Indicators of Compromise (IoC’s) in bestanden en applicaties herkennen. Dit kan bijvoorbeeld helpen bij het vinden van afwijkingen, zoals ongebruikelijke machine-namen of poortscans vanuit ongeautoriseerde apparaten.

Het opstellen van effectieve en accurate YARA-regels voorkomt niet alleen veel false positives, maar maakt het ook moeilijk voor aanvallers om detectieregels te omzeilen door de grote scope waarop deze regels gedeployed kunnen worden. Dankzij deze op maat gemaakte detectie kunnen beveiligingsteams aanvallen eerder herkennen en deze sneller afslaan.

Echter, bij het opstellen en implementeren van YARA-regels moeten verschillende belangrijke factoren in overweging worden genomen:

• Risico bij uitlekken van regels: Het is belangrijk om te overwegen wat er gebeurt wanneer je YARA-regels uitlekken. Deze regels kunnen cruciale informatie bevatten over de beveiligingsarchitectuur van de organisatie, waardoor aanvallers mogelijk informatie verkrijgen die hen helpt de beveiliging te omzeilen. Het is essentieel om ervoor te zorgen dat de regels geen gevoelige informatie blootgeven.
• Vermijden van false positives: False positives kunnen beveiligingsteams afleiden van echte bedreigingen, dus het is van cruciaal belang dat regels goed afgestemd worden op de specifieke IT-omgeving van de organisatie. Het afstemmen van de regels en het regelmatig testen van de effectiviteit kan helpen om valse meldingen te minimaliseren.
• Regelmatige testen en evalueren van regels: YARA-regels moeten regelmatig worden getest en geëvalueerd om ervoor te zorgen dat ze effectief blijven. Dit kan door middel van lifecycle management of een framework voor regelbeheer. Het monitoren van afwijkingen op de trend in het aantal gegenereerde alerts per regel kan helpen bij het identificeren van regels die niet meer effectief zijn, bijvoorbeeld als gevolg van wijzigingen in de werking van een applicatie.
• Afstemming op veranderende applicaties en netwerkomgevingen: De werking van applicaties en systemen kan in de loop der tijd veranderen, wat betekent dat eerder geldige regels mogelijk niet meer werken. Het is belangrijk om een methode te hebben voor het monitoren van dergelijke wijzigingen en het aanpassen van regels, zodat ze effectief blijven in het detecteren van nieuwe dreigingen.

Door deze overwegingen in acht te nemen, kunnen YARA-regels effectiever en veiliger worden ingezet om systemen te beschermen tegen aanvallen, terwijl ze tegelijkertijd de risico’s van blootgestelde beveiligingsinformatie minimaliseren. Het regelmatig evalueren van de effectiviteit van deze regels is essentieel voor het handhaven van een robuust beveiligingsbeleid. Zie onderstaand een voorbeeld over de logische, procesmatige afhandeling van YARA regels op verschillende bestanden.

Bron: Informatie afkomstig van de volgende bezochte talk: Cyber Threat Intelligence that Fits like a Glove: Personalizing your EDR Detection Rules (Benoit Maizi, Threat Intelligence and Detection Engineer – Harfanglab).

De Menselijke Factor en Social Engineering

Ook de menselijke factor speelt een cruciale rol bij beveiligingsinbreuken. Ondanks geavanceerde beveiligingstools blijft social engineering een van de meest effectieve methoden voor aanvallers om technische verdedigingen te omzeilen. Bijvoorbeeld, phishing-e-mails die afkomstig lijken te zijn van vertrouwde bronnen, zoals de IT-afdeling van een bedrijf, kunnen werknemers ertoe brengen schadelijke links aan te klikken of gevoelige informatie prijs te geven. Een recent voorbeeld is een aanval bij een Britse Energieleverancier, waarbij fraudeurs AI gebruikten om de stem van de CEO te imiteren. Ze slaagden erin een werknemer te overtuigen om $243.000 over te maken naar een frauduleus rekeningnummer. Dit geval benadrukt hoe aanvallers geavanceerde technologie gebruiken om individuen te manipuleren tot het maken van kritieke fouten (bron: Wall Street Journal).

Om zich tegen dit soort aanvallen te verdedigen, moeten organisaties prioriteit geven aan uitgebreide awareness trainingen. Werknemers moeten geleerd worden om verzoeken voor financiële overboekingen of gevoelige informatie te verifiëren, vooral wanneer ze via ongebruikelijke communicatiekanalen komen. Het implementeren van multi-factor authenticatie (MFA) waar mogelijk kan een extra beschermingslaag bieden, maar ook dit blijkt niet waterdicht, wanneer phishing succesvol is kunnen gebruikers ook voor malafide sessies vrijwillig de MFA doorlopen. Het regelmatig uitvoeren van gesimuleerde phishingcampagnes en oefeningen voor misbruik van AI kan medewerkers helpen deze steeds geavanceerdere tactieken te herkennen en erop te reageren. Het stimuleren van een cultuur van scepticisme, waarbij medewerkers in staat worden gesteld om onverwachte of ongebruikelijke verzoeken in twijfel te trekken, is essentieel om het risico van sociale-engineeringaanvallen te verkleinen.

Bron: Informatie afkomstig van de volgende bezochte talk: A Human Factors Approach to Cyber Defence (Gal Messinger, Head of Global Security – Signify)

Conclusie: Beginnen met een Sterke Vulnerability Management Architectuur

Het aanleggen van een robuuste vulnerability management (VM) architectuur vraagt om een doordachte aanpak die verder gaat dan enkel technische controles. In een tijd waarin aanvallen steeds complexer en gevarieerder worden, moeten bedrijven hun beveiligingsstrategie uitbreiden met zowel technologie als menselijke controlemechanismen. De belangrijkste stappen voor bedrijven om te starten met een effectieve VM-architectuur zijn:

1. Identificeer en Analyseer Kritieke Bedreigingen: Gebruik tools zoals DAST voor diepgaande applicatiebeveiliging en implementeer XDR voor een breed en geïntegreerd inzicht in de IT-omgeving.
2. Implementeer Gepersonaliseerde Detectieregels: Zorg ervoor dat detectie-instrumenten zoals YARA worden ingezet om regels te creëren die specifiek zijn afgestemd op de bedrijfsomgeving. Dit vermindert ruis van valse meldingen en verhoogt de precisie.
3. Verhoog de Weerbaarheid van de Mensen: Naast technische maatregelen is bewustzijn onder medewerkers cruciaal. Investeer in training en bewustzijn om de impact van phishing en andere sociaal-manipulatieve aanvallen te verkleinen.
4. Monitor en Verbeter Continu: Regelmatige audits, zoals het controleren van inactieve accounts en het monitoren van authenticatie- en privilege-gebruik, helpen bedreigingen proactief op te sporen en aan te pakken.

Het integreren van een VM-architectuur binnen een bredere risicomanagement framework, zoals het NIST Cybersecurity Framework of ISO 27001, maakt het mogelijk om security-risico’s op een gestructureerde en bedrijfsspecifieke manier te beheren. Deze frameworks stellen bedrijven in staat om hun strategie op te bouwen vanuit de kernprincipes van risico-identificatie, bescherming, detectie, respons en herstel.