Onzekerheid
Bij veel sceptici speelt onzekerheid een belangrijke rol. Joop: “In de media gaat het vaak over onzekerheid over de toekomst, de angst dat AI je baan gaat overnemen. Maar in de praktijk zie ik vooral ook een onzekerheid die te maken heeft met een gebrek aan zelfvertrouwen. Je ziet enthousiastelingen en tech-optimisten overal de mogelijkheden van generatieve AI tonen met indrukwekkende demo’s. Dan zie je zo’n plaatje of video die door AI is gegenereerd en dan denk je ‘dat kan ik toch nooit?’. Of: ‘als dit nu al mogelijk is, dan ben ik binnenkort mijn baan kwijt’. Wat deze mensen niet zien, is hoeveel moeite het vaak heeft gekost om tot zo’n resultaat te komen. We laten het er soms te eenvoudig uitzien.”
We mogen best laten zien dat werken met generatieve AI een kwestie is van hard werken, aldus Joop: “Dus nee, het gaat niet zomaar je baan overnemen. Maar het is ook niet zo dat als je een uurtje oefent, je dezelfde resultaten kunt krijgen die je op social media ziet. Het is een kwestie van hard werken en oefenen en daar zul je in moeten investeren.”
Overschatting op korte termijn, onderschatting op lange termijn
Volgens Joop komt de scepsis voort uit een overschatting op korte termijn die vaak te zien is bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën: “Op korte termijn zien mensen vaak alleen de direct zichtbare mogelijkheden. Wat ze niet zien, zijn de ingrijpende veranderingen die nodig zijn om een technologie echt productief te maken. Die worden pas duidelijk als de initiële hype is weggeëbd. Je kunt het vergelijken het met de opkomst van internet. Stel, je werkte bij een reisbureau in de jaren negentig. Grote kans dat je op korte termijn dacht: wat fijn, nu kunnen klanten mijn reisbureau nog beter vinden. Dus maakte je een website die eigenlijk een soort online brochure was. Nu, jaren later, weten we dat de manier waarop we reizen zoeken en boeken radicaal is veranderd; dat doen we met name online. Ook daar kun je ze als reisorganisatie bij helpen en ook daar zijn medewerkers voor nodig, maar het werk dat ze nu doen heeft niks meer te maken met een balie in een fysiek reisbureau.”
Dit voorbeeld laat zien dat het belangrijk is om mensen actief mee te nemen en betrekken in veranderingen, aldus Joop. “We moeten ons wat minder richten op de technologie zelf en meer op de mensen die ermee moeten werken. De sleutel tot succesvolle implementatie van generatieve AI ligt in het begeleiden van de verandering. Het gaat niet alleen om het installeren van software of het leren van prompts; de essentie is dat mensen op een andere manier moeten gaan nadenken over hun werk.”
Trainingsprogramma’s kunnen daarbij helpen. “Daarin moeten we niet alleen de technische vaardigheden leren, maar ook zowel de voordelen als nadelen van generatieve AI benoemen. Laat zien hoe generatieve AI kan helpen om efficiënter te werken, betere beslissingen te nemen en creatiever te zijn. Maar besteed ook aandacht aan de beperkingen en risico’s.”
In deze aflevering van AIToday Live geeft Joop concrete tips over hoe je weerstand kunt overwinnen, door open te communiceren en medewerkers actief te betrekken.
